Thế hệ trẻ - Lực lượng mạnh mẽ để ứng phó với biến đổi khí hậu và xây dựng tương lai bền vững

Thế hệ trẻ là những đối tượng đang gánh chịu trực tiếp và gián tiếp hững hậu quả của biến đổi khí hậu. Đã đến lúc, chúng ta không thể ngoảnh mặt làm ngơ hay cho rằng biến đổi khí hậu là câu chuyện của tương lai xa hay chỉ thuộc về những vùng đất xa xôi mà chúng ta sẽ không bao giờ đặt chân đến.

Thế hệ trẻ là đối tượng dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu… 

Báo cáo Rủi ro Toàn cầu năm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum) đã xếp hạng các hiện tượng thời tiết cực đoan do biến đổi khí hậu là một trong những rủi ro toàn cầu lớn nhất trong triển vọng mười năm, và được xếp hạng cao nhất về mức độ nghiêm trọng. Đồng thời, niềm tin vào các thể chế đang bị xói mòn, đặc biệt là ở thế hệ trẻ, những người cảm thấy bị gạt ra ngoài lề các quyết định định hình cuộc sống của họ. Nỗi lo âu sinh thái vì thế cũng tăng theo. 

Theo UNICEF, những thảm họa thời tiết tàn khốc này đang là trở thành trạng thái bình thường mới trên toàn cầu. Tuy nhiên, tác động của biến đổi khí hậu lên con người là không đồng đều.   Khi thiên tai xảy ra, trẻ em mất đi cơ hội học tập, nguồn dinh dưỡng, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng như không được tiếp cận với nguồn nước sạch và dịch vụ vệ sinh. Trẻ em gái, trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em từ các cộng đồng có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt dễ bị tổn thương do các chuẩn mực và sự phân biệt đối xử về giới, xã hội đã tồn tại từ trước. Các em bị tách khỏi những dịch vụ xã hội quan trọng cũng như sự bảo vệ ngay khi các em cần đến chúng nhất.  

…Nhưng thế hệ trẻ cũng là lực lượng nòng cốt để thay đổi thế giới 

Trong hai báo cáo: "Thanh niên trong chuyển đổi năng lượng công bằng" và "Thanh niên trong giáo dục về biến đổi khí hậu" (thuộc Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Cục Biến đổi khí hậu thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho thấy giới trẻ ở Việt Nam đang nỗ lực giải quyết các thách thức của biến đổi khí hậu và đề xuất các giải pháp. Báo cáo nhấn mạnh sự quan tâm mạnh mẽ của giới trẻ trong việc đóng góp cho một tương lai sạch hơn, xanh hơn. Báo cáo "Thanh niên trong chuyển đổi năng lượng công bằng" đã chỉ ra vai trò quan trọng của thanh niên với tư cách là những người ủng hộ, nhà giáo dục, nhà đổi mới và nhà lãnh đạo trong các hoạt động sử dụng năng lượng bền vững. Người trẻ cũng đang tận dụng lợi thế của chuyển đổi số và mạng xã hội để nâng cao kiến thức và kỹ năng về biến đổi khí hậu. 

Nhu cầu cấp thiết về việc tăng cường sự tham gia của giới trẻ vào việc hoạch định chính sách khí hậu càng được nhấn mạnh bởi tốc độ biến đổi khí hậu ngày càng nhanh và thời gian cho những hành động thiết thực đang ngày càng thu hẹp. Cùng chung quan điểm này, hầu hết giới chuyên gia đều nhận định, thế hệ trẻ có thể tham gia tích cực vào các quá trình ra quyết định định hình tương lai của trẻ em. 

Một số sáng kiến có thể kể đến như Mạng lưới Thanh niên giảm thiểu rủi ro thiên tai (RJRRD-COL) được thành lập vào tháng 2/2022 tại Colombia, lấy ý tưởng từ 3 thanh niên trẻ đầy nhiệt huyết đã thu hút ngày càng nhiều thanh niên tham gia vào công tác giảm thiểu rủi ro thiên tai thông qua đóng góp các ý tưởng và giải pháp sáng tạo để giải quyết các thách thức trong hiện tại và tương lai.

Hay như thế hệ trẻ của Gruzia - đã tổ chức một hội thảo với chủ đề về vai trò của thanh, thiếu niên trong việc tạo ra một tương lai thông minh về khí hậu. Đây là hội thảo có quy mô và tầm vóc khi được tài trợ bởi Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Trung tâm Thông tin và Giáo dục môi trường thuộc Bộ Bảo vệ môi trường và Nông nghiệp Gruzia, Quỹ khí hậu xanh, Cơ quan Hợp tác phát triển quốc tế Thụy Điển (Sida) và Cơ quan Phát triển và hợp tác Thụy Sĩ (SDC). (theo báo Biên phòng). 

Ngoài ra, các dự án được hỗ trợ bởi Youth4Climate, trải rộng từ Pakistan, Liberia, Uganda,... cũng đều rất đa dạng về đối tượng hướng đến. Những hoạt động hay sự kiện như Mạng lưới Thanh niên hành động vì khí hậu, Hội nghị thượng đỉnh về thanh niên về biến đổi khí hậu,... cũng là những không gian và cơ hội để người trẻ có học hỏi và lên tiếng về biến đổi khí hậu. 

Lobal Youth Summit - Nỗ lực kéo người trẻ lại gần với Đồng bằng sông Cửu Long 

Là một trong những chương trình được thiết kế để kết nối người trẻ với biến đổi khí hậu, cụ thể là biến đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long, Lobal Youth Summit xoay quanh các thách thức thực tiễn của doanh nghiệp thuộc ba lĩnh vực: Nông nghiệp tuần hoàn - Quản trị nước - Năng lượng tái tạo. 

Dear Our Community mong muốn đây là một đòn bẩy tích cực kết nối người trẻ - doanh nghiệp - chuyên gia để người trẻ có không gian để va chạm thực tế, có cơ hội để tiếp cận với những vấn đề thực tiễn của doanh nghiệp, ngành nghề và cộng đồng, từ đó thiết kế các giải pháp ứng phó, thích nghi với biến đổi khí hậu hiệu quả. Việc kiến tạo những không gian và cơ hội thích hợp để trao quyền cho người trẻ là vô cùng quan trọng, bởi chỉ có thể, người trẻ mới có thể hiểu về biến đổi khí hậu, các thách thức thực tế, những vấn đề nan giải và khó nhằn khi xây dựng các giải pháp đi vào đời sống. 

Lobal Youth Summit đã đi đến chặng cuối. Đừng bỏ qua sự kiện Summit Day - Vòng chung kết giữa 5 đội thi sẽ diễn ra vào ngày 06/12/2025. Summit Day sẽ là nơi các đội thi trình bày các ý tưởng tiềm năng cùng prototype được xây dựng trong quá trình hai tháng ươm mầm. 

Quan tâm đến biến đổi khí hậu tại ĐBSCL không phải là trách nhiệm của riêng chính phủ, các nhà khoa học hay nhà hoạch định chính sách. Đó còn là trách nhiệm của mỗi chúng ta, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Đăng ký tham gia Summit Day ngay tại: https://lnkd.in/gc2ryTtk