![[RECAP GATHERING #6] KINH TẾ TUẦN HOÀN THỰC SỰ LÀ GÌ?](https://static.wixstatic.com/media/f2af8c_85b8c96faede4d568038ea4fbec965fa~mv2.png/v1/fill/w_93,h_53,fp_0.50_0.50,q_95,enc_auto/f2af8c_85b8c96faede4d568038ea4fbec965fa~mv2.png)
“Vốn sự nghiệp” có thể được hiểu bao gồm tất cả những kỹ năng, mối quan hệ, thành tựu, sự uy tín và nguồn lực tài chính mà bạn có được thông qua chính sự nghiệp của mình.
Tất cả những điều này có thể giúp bạn tạo ra nhiều tác động lớn trong tương lai hơn bạn nghĩ. Và vì thế, đây là một trong những yếu tố quan trọng mà bạn không thể bỏ qua khi bắt đầu sự nghiệp của mình.
Hầu hết mọi người ít có ảnh hưởng trong vài công việc đầu tiên, trong khi năng suất trong hầu hết các lĩnh vực dường như đạt đỉnh ở độ tuổi 40–50. Điều này cho thấy, bằng cách xây dựng “vốn nghề nghiệp” phù hợp, bạn có thể tăng đáng kể ảnh hưởng của mình. Đây cũng là yếu tố bạn nên cân nhắc hàng đầu ngay từ khi bắt đầu con đường nghề nghiệp của mình để bắt đầu có kế hoạch phát triển từ sớm.
Điều này đặt ra câu hỏi khó, là lựa chọn nào giúp bạn có được vốn liếng sự nghiệp tốt nhất, đưa bạn vào vị trí tốt nhất, để đảm nhận những vai trò tạo ra được những tác động, góp phần giải quyết các vấn đề cấp bách nhất của thế giới.
Làm thế nào để đạt được vốn sự nghiệp tốt nhất?
Đa số mọi người sẽ chọn làm những công việc danh giá, chẳng hạn như chuyên gia tư vấn. Dù đây là sự lựa chọn tốt để tích luỹ vốn sự nghiệp, nhưng không phải là con đường duy nhất như chúng tôi đề cập dưới đây để bạn có thể tham khảo.
Lựa chọn theo đuổi con đường học thuật với những ngành học phù hợp với bản thân, với mục tiêu là có thể làm việc liên quan tới chính sách, hay nghiên cứu chuyên sâu. Những ngành học sâu về Kinh tế hay Máy học (machine learning) là những ngành đầy hứa hẹn vì có thể giúp bạn có được vốn nghề nghiệp tuyệt vời, đồng thời cũng mở ra cho bạn nhiều sự lựa chọn thay thế nếu cần. Cũng có thể kể đến một số ngành học khác như: Quan hệ quốc tế, chính sách công, các lĩnh vực sinh học, … Bạn có thể bắt đầu với chương trình thạc sĩ và nếu có ý định tập trung vào nghiên cứu thì bạn có thể học lên Tiến sĩ.
Làm trợ lý nghiên cứu tại những tổ chức Nghiên cứu, phân tích và vận động chính sách (think tank) hàng đầu về những vấn đề cụ thể như chính sách về công nghệ, bảo mật. Đặc biệt, nếu bạn có thể làm việc dưới sự hướng dẫn của một người cố vấn giỏi thì bạn sẽ học được rất nhiều điều.
Lựa chọn con đường liên quan về chính sách như làm việc ở khu vực công: tại quốc hội, các cơ quan dân sự hay trở thành chính trị gia.
Làm việc tại phòng thí nghiệm AI (trí tuệ nhân tạo) hàng đầu, bất kể vai trò nào. Một số công việc tại những công ty công nghệ lớn có thể còn hấp dẫn hơn việc trở thành một nhà tư vấn, nhất là khi bạn có thể phát triển những bộ kỹ năng giá trị như bảo mật thông tin hay về Trí tuệ nhân tạo.
Làm việc tại những công ty khởi nghiệp tiềm năng, đặc biệt là về lĩnh vực công nghệ, dù cho có thể thời gian đầu quy mô công ty còn nhỏ, nhưng với tốc độ phát triển nhanh thì rất đáng để bạn cân nhắc đầu quân.
Tìm kiếm những môi trường mà ở đó bạn có cơ hội làm việc với những con người ấn tượng, xuất sắc; có thể đảm nhiệm những vai trò công việc giúp bạn phát triển những kỹ năng cụ thể và liên quan như quản lý, vận hành, kinh doanh, kỹ năng làm việc năng suất hay kỹ năng nghiên cứu.
Những lĩnh vực như AI (trí tuệ nhân tạo) hay công nghệ sinh học cũng là những lĩnh vực đầy hứa hẹn giúp bạn phát triển nhanh. Nhất là khi nó có thể giúp bạn mở rộng nhiều kết nối, xây dựng những kỹ năng công việc quan trọng, và cũng mang đến cho bạn nhiều cơ hội thăng tiến nhanh chóng.
Làm việc tại những tổ chức phi lợi nhuận hoặc Viện nghiên cứu hàng đầu về những vấn đề cấp bách, nhức nhối nhất, cũng sẽ giúp bạn mở rộng được vốn sự nghiệp, đồng thời góp phần tạo tác động xã hội rất trực tiếp.
Trong trường hợp bạn có cơ hội để lựa chọn một con đường “khác thường" như việc trở thành một nhân vật tham gia một chương trình truyền hình, thì cũng đừng bỏ lỡ. Vì nó sẽ giúp bạn có được mối quan hệ với giới truyền thông và mở rộng tầm ảnh hưởng mà bạn không thể ngờ đến.
Ngoài ra, nếu bạn có thể làm một công việc tạo ra những tác động tích cực trong 5 năm tới, thì thường đó là những cơ hội lớn, cho bạn nhiều mối quan hệ, kĩ năng, và phần lớn cũng sẽ góp phần giúp bạn giải quyết vấn đề mà tổ chức/ đội nhóm của mình đang hướng tới.
Vốn sự nghiệp: nhìn ở khía cạnh chuyên môn và chuyển đổi
Vốn sự nghiệp có thể chuyển đổi có thể được hiểu là những “vốn liếng" bạn có thể sử dụng ở nhiều hoàn cảnh, môi trường khác nhau. Đơn cử như kỹ năng quản lý (được sử dụng tại hầu hết các tổ chức), hoặc những thành tựu ấn tượng được công nhận rộng rãi ở nhiều nơi làm việc.
Trong khi đó, vốn sự nghiệp chuyên môn như kiến thức hay những kết nối ở một lĩnh vực cụ thể (y sinh học, AI, …), có thể cho bạn ít sự lựa chọn hơn nhưng đều cần thiết để bạn có được những lựa chọn mang lại những tác động lớn nhất.
Tính chuyên môn có thể mang tính rủi ro cao nếu bối cảnh/ tình huống thay đổi, lúc đó, kỹ năng bạn đang sở hữu có thể không còn hữu ích.
Nếu bạn đang ở giai đoạn đầu của sự nghiệp và vẫn chưa chắc chắn đâu là lựa chọn trong dài hạn của mình, thì tốt hơn hết bạn nên tập trung vào những vốn sự nghiệp mang tính chuyển đổi và lên kế hoạch cho tính chuyên môn sau.
Thật vậy, đôi khi, lựa chọn phù hợp nhất là những thứ bạn chưa từng nghĩ tới, và vì thế, phát triển những vốn liếng mang tính chuyển đổi là một trong những cách hữu hiệu giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho sự lựa chọn trong tương lai.
Ngay khi có cơ hội tạo tác động, bạn có nên chờ đợi?
Càng về sau, bạn càng có nhiều cơ hội để lựa chọn công việc tạo tác động tức thời hơn. Lúc này, việc đạt được những vốn liếng nghề nghiệp và việc tạo ra những tác động tức thời sẽ trở nên khó lựa chọn hơn.
Ví dụ, ngày nay, bạn có thể chọn trở thành một kỹ sư về AI, lúc này, theo bạn, việc tiếp tục thực hiện chương trình Tiến sĩ để có vị trí về nghiên cứu có còn là sự lựa chọn mang lại tác động lớn không?
Nếu theo đuổi trở thành Tiến sĩ, bạn không chỉ từ bỏ cơ hội tạo ra tác động từ sớm, mà bạn còn đang trì hoãn tác động của mình trong tương lai. Hầu hết các nhà nghiên cứu đều cho rằng, nên sử dụng nguồn lực để giải quyết những vấn đề nhức nhối sớm nhất có thể. Bạn có thể bỏ lỡ cơ hội tạo ra những tác động cụ thể lúc này, nhưng cũng có một khảo sát không chính thức chỉ ra rủi ro của việc này cũng khá cao.
Mặt khác, bằng cách đầu tư đúng đắn, bạn có thể tăng tác động của mình lên rất nhiều. Vốn sự nghiệp cũng quan trọng hơn trong giai đoạn đầu trên hành trình sự nghiệp, vì lúc này, bạn có nhiều thời gian để sử dụng tối đa những khoản đầu tư này và phục vụ nó cho vị trí trong tương lai.
Bài viết gốc tại: https://80000hours.org/articles/career-capital/
